استخر یکی از محبوبترین امکانات تفریحی است که این روزها در هتلها، مراکز تفریحی، کشتیهای کروز، باشگاههای ورزشی و حتی خانهها پیدا میشود. استخرها علاوه بر اینکه در ابعاد و طراحی متنوع هستند از نظر روش ضدعفونی آب هم تنوع دارند. استخر شنا از این نظر به دو دسته اصلی تقسیم میشود. استخر آب شور و استخر کلردار. در ادامه به سوالاتی که ممکن است در مورد استخر آب شور داشته باشید، پاسخ میدهیم.
استخر آب شور چیست؟
استخر آب شور استخری است که تصفیه و ضدعفونی آن با کمک ژنراتور مخصوصی انجام میشود و به آن کلر به صورت مجزا اضافه نمیکنند. در استخر آب شور از کلرزن نمکی (به انگلیسی: Salt chlorine) استفاده میشود. یعنی به جای افزودن کلر به آب استخر، به آب آن نمک اضافه میکنند و ژنراتور آن را به کلر تبدیل میکند.
این استخرها استخر آب شور نامیده میشوند چون به آنها نمک اضافه میکنید تا جایی که ژنراتور بتواند به عملکرد خود ادامه دهد. طعم نمک درون آب کاملا ملایم و لذتبخش است. نمک استخرهای آب شور برای اینکه خطرناک و نامناسب باشد باید پنج هزار ppm یا قسمت در میلیون باشد. رنج مناسب کلرزن نمکی در یک استخر معمولا بین 3 هزار تا 4 هزار ppm است. در این استخرها میزان شور بودن آب تقریبا یک دهم میزان نمک موجود در اقیانوسها است. این آب تقریبا شبیه به اشک چشم یا مایع موجود در محفظه نگهداری لنزهای تماسی است.
به استخرهای آب شور باید نمکی اضافه کنید که ۹۹ درصد خلوص یا بیشتر داشته باشد. کلرزنهای نمکی یا ژنراتورهای کلر معمولا هزینه بالایی دارند و بین سه تا هفت سال عمر دارد. نگهداری آنها راحت است و آب را تمیز نگه میدارند. البته هزینه سالانه آن کمتر از کلرزنیهای سنتی تمام میشود.
کلرزن نمکی چیست؟
این دستگاه دو قسمت اصلی دارد یکی سلول و دیگری برد کنترل. آب استخر در سلول جریان پیدا میکند. داخل آن مجموعهای از چند سیخ فلزی قرار دارد که جریان کمولتاژ دارند و واکنشی را ایجاد میکنند که نمک را به حبابهای کوچک کلر خالص تبدیل میکند. میزان نمک استخر باید بین 3 هزار تا 4 هزار ppm باشد ولی باید به مشخصات کلرزن نمکی هم توجه کنید. بعضی از آنها رنجهای متفاوتی برای سطح نمک دارند.
برای یک استخر جدید برای هر دو هزار گالن از آب ۱۸ تا ۲۲ کیلوگرم نمک نیاز است. برای استخرهایی که قبلا کار کرده باشند باید ابتدا آب را بررسی کنید. استخر آب شور جایگزینی برای استخرهای کلر سنتی است. اگرچه شما قرصهای کلر را به استخر آب شور اضافه نمیکنید ولی این استخرها هم کلر دارند و از کلر برای ضدعفونی آب استفاده میکنند فقط مقدار آنها کمتر است و توسط یک سیستم فیلتر مخصوص تولید میشود. استخرهای آب شور 10 برابر کمتر از اقیانوسها نمک دارند. معمولا شوری آنها 3 هزار قسمت در میلیون است و برای اینکه بتوانید مقایسه کنید بد نیست بدانید که مقدار نمک موجود در اقیانوسها ۳۵.۴ قسمت در میلیون است.
برای بسیاری از افراد استخرهای آب شور ضرر کمتری برای مو، چشم و پوست آنها دارد در حالیکه استخرهای کلردار معمولا آسیب بیشتری میرساند. استخرهای آب شور در هتلها، ریزورتها و کشتیهای کروز رواج زیادی پیدا کردهاند. حتی در بعضی از هتلها و در برخی نقاط دنیا میتوانید گودالهای طبیعی آب شور هم پیدا کنید. اگر در حال برنامهریزی برای ساخت استخر در خانه خود هستید این گزینه را هم به عنوان یکی از گزینههای موجود در نظر بگیرید.
مزایا استخر آب شور
- اولین مزیت استخرهای آب شور این است که کلری که توسط ژنراتور کلر تولید میشود رقیق شده است به عقیده بسیاری از افراد، ملایمتر از کلر معمولی است. از مهمترین و رایجترین مشکلاتی که معمولا شناگران در استخرهای کلردار دارند:
تغییر رنگ مو،
خشکی مو،
قرمز شدن چشم ها و
خراب شدن لباس شناست که در استخرهای آب شور کمتر دیده میشود. - دومین مزیت استخرهای آب شور این است که بوی کمتری دارد. بسیاری از افراد در استخرهای آب شور کمتر از استخرهای کلردار بوی کلر را استشمام میکنند. اگر شما از بوی کلر متنفر هستید یا استخری در فضای بسته دارید که باعث میشود بوی کلر بیشتر به مشام برسد، استخر آب شور و ژنراتورهای کلر زن، انتخاب بهتری است.
- سومین مزیتی که استخرهای آب شور دارند این است که لازم نیست مقدار کلر آنها را مدیریت کنید. کلر مورد نیاز توسط ژنراتور تولید میشود و شما فقط نیاز پیدا میکنید که PH و سایر فاکتورهای دیگر را به شکل دستی کنترل کنید. علاوه بر این استفاده کمتر از کلر برای محیط زیست هم مفیدتر است.
- استخرهای آب شور به این دلیل که کلر کمتری دارند و معمولا برای چشم و پوست مناسبتر هستند. برای بسیاری از افراد پیش میآید که به خاطر قرار گرفتن در معرض کلر آب استخر دچار قرمزی و سوزش چشم میشوند یا پوست آنها ملتهب میشود. بسیاری از محققان به این نتیجه رسیدند که قرار گرفتند در معرض استخرهای کلردار آن هم به مدت طولانی و مرتب میتواند در دراز مدت مشکلات مختلفی برای سلامتی ایجاد کند. در مجموع استخرهای آب شور برای سلامتی بهتر از استخرهای کلردار هستند.
- آب در استخرهای آب شور معمولا ملایمتر است و احساس نرمی و لطافت خاصی به شناگران میدهد به همین دلیل شنا کردن در آن برای شناگران لذتبخشتر است.
معایب استخر آب شور
- هزینه اولیه راهاندازی استخرهای آب شور معمولا بسیار بیشتر از استخرهای معمولی است به همین دلیل از استخرهای سنتی گرانتر تمام میشوند. اگر محدودیت مالی در ساخت استخر داشته باشید ممکن است نتوانید این گزینه را انتخاب کنید.
- استخرهای آب شور معمولا از استخرهای سنتی و عادی کمی پیچیدهتر هستند. به همین دلیل حتی کوچکترین مشکلی که در آنها ایجاد شود به متخصصان باتجربه و حرفهای نیاز دارد.
- نمک ممکن است برخی متریالها و تجهیزات استخر را از بین ببرد و خراب کند به همین دلیل ممکن است که موقع ساخت مجبور باشید از برخی از انواع گرمکنندهها، تجهیزات نورپردازیهای زیر آب و حتی برخی از کارهای مرتبط با معماری اجتناب کنید چون ممکن است در معرض نمک آسیب ببینند.
خاصیت ضدعفونی کنندگی آب شور در برابر باکتریها
حتما شنیدهاید که آب شور خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد. یا موقع بیماری برایتان پیش آمده که پزشک به شما توصیه کرده تا آب نمک قرقره کنید. نمک میتواند برخی از انواع باکتریها را از بین ببرد و این کار را با بیرون کشیدن آب از درون آنها انجام میدهد. در فرآیندی که به نام اسموز شناخته میشود، آب از غشای بیرونی باکتری عبور میکند تا غلظت نمک در هر طرف غشای سلولی آن متعادل شود. بدون آب، پروتئینهای باکتریایی مانند آنزیمها قادر به عملکرد نیستند و سرانجام، سلول خود به خود از بین میرود. البته بعضی از باکتریها میتوانند نمک را تحمل کنند. به این نوع باکتریها نمکتاب میگویند.
استفاده از آب شور و ژنراتور کلر یکی از روشهای رایج و محبوب برای ضدعفونی کردن آب استخر است. استخرهای آب شور مزایای متعددی دارند از جمله اینکه برای پوست، مو و چشم شناگران، آسیب کمتری دارند. البته در هر دو نوع استخر، در نهایت از کلر برای تصفیه و ضدعفونی آب استفاده میشود. یکی از معایب استخرهای آب شور این است که در این نوع استخرها، نمک موجود در آب ممکن است به مرور زمان باعث خرابی تجهیزات زیر آب شود.